مرجع مقالات رسمي روشنايي

توليدي لوستر 
مقام فروغ و روشنايي در معماري
استعمال از نور و روشنايي در معماري، علاوه بر رفع نيازهاي دنيوي و معنوي بشر، نوعي صرفه جويي در مصرف انرژي فسيلي ست.
نوروروشنايي در معماري پيشيندر معماري ابنيه سنتي، به ويژه ابنيه مذهبي، فروغ، جز لاينفك و مفهومي معماري به شمار مي رود. نور و روشنايي با ورود به اطراف به اجسام جان مي‌بخشد و ماهيت و خاصيت آنها را هويدا مي سازد. زاويه و جور تابش نوروروشنايي، ميتواند تأثير به سزايي در روح اطراف توليد كند و حتي به طوري باعث تغيير‌و تحول رخ يك مكان گردد. به كار گيري از عنصر شيشه در پيكره سازه، راهي ست تا با دعوت نوروفروغ به فضاي داخلي، در بين ساختمان و اطراف بيرون از آن رابطه برقرار شود. دقت معماران اهل ايران به نورپردازي و ساخت فروغ و روشنايي در سازه، از دير گشوده به وضوح در اثر ها آنها مشهود است.پيشينه تاريخي كاربرد فروغ در معماري كشور ايران، به سده سوم هزاره چهارم پيش از به دنيا آمدن عيسي مسيح برمي گردد. در آن دوره، جهت ساخت نور و روشنايي و سايه در سازه، از ساخت اختلاف سطح در ديوارهاي فرنگي سازه به كارگيري مي‌شد. در معماري سنتي كشور ايران، به كار گيري از پنجره هاي مشبك طرح دار با شيشه هاي رنگي بسيار ترويج داشته. شيشه هاي رنگي ارسي ها، گلجام ها، نورگيرها و دريچه ها از گزاره عنصرها معماري سازه بودند كه به انگيزه نورپردازي ما يحتاج فضاي داخلي سازه به فعاليت مي رفتند.طي مطالعه اي بر روي ابنيه تاريخي كشور ايران، معلوم شويد كه شش سيستم نورپردازي ديواري و سقفي به ياروهمدم بيست و شش مدل نورگير در معماري ابنيه اهل ايران وجود داشته ميباشد. اين نورگيرها بسته به قوانيني زيرا محل استقرار و گونه كاربري محيط، دارنده اصول و قانون ها اجرايي خاصي بودند.
به كارگيري از نور در معماري به دوشيوه چهره مي‌گيرد:
– واكنش نوروروشنايي به سطح ها فرنگي اجسام كدر و ممانعت از عبور آن، كه در سود اين فرايند سايه تشكيل ميگردد. سايه ها، در هنر و معماري نقشي اساسي برعهده دارا هستند.– واكنش نور و روشنايي به سطح ها فرنگي واضح و نصفه واضح و يا اين كه دريچه هاي جانور در سطح هاي و عبور آن از سطح به فضاي داخلي. در معماري از بازي با فروغ و روشنايي، ساخت ناكامي روشنايي و رفلكس آن، حاصل فابل توجهي نتيجه ها مي‌گردد.
طريق قرارگيري فروغ و روشنايي و مدل نوروفروغ افكني
۱- طرز مركزي۲- روش محوري۳- نحوه حوزه يا اين كه كانال اي
۱- راس، فضاي درنگ و مكث ميباشد كه رخداد را در خويش جاي مي‌دهد و دور و اطراف را به باطن خويش كشيده و بومي مي نمايد. فضاي مركزي، ادب و ثبات را القا ميكند.
۲- در نورپردازي به روش محوري، مسيري نوراني در جهتي مختص، خوا‌هيم داشت. اين مسير از نقطه مشخصي مقدمه، در امتداد خطي ادامه داراست و در نقطه اي در پايان به آخر ميرسد. نقطه انتهايي ميتواند پر‌نور يا اين كه بدون نور باشد.
۳- از عكس العمل محورهاي روشنايي، محدوده اي صورت ميگيرد كه نقاط واكنش، به صورت مراكزي از كانال نمايان مي گردند.
نوروروشنايي در معماري امروزي
در معماري امروزي، فقط ديدگاه آدم به نوروروشنايي و عنصرها طبيعي تغيير‌و تحول يافته ميباشد. انتسان مدرن به اسمان و اجرام آسماني به ديده اصلي مقدس و ماورا طبيعت نمي نگرد. از ديد وي فروغ، عنصري كاربردي ست. فروغ در معماري سنتي موجب تمركز و در معماري امروزي موجب تفرق ميباشد.در معماري امروزي، نورطبيعي، فارغ از هيچ سيرتكامل تشريفات و مانعي از شيشه هاي معمولي و بي رنگ عبور مي‌كند و به باطن سازه نوروروشنايي و گرما ميبخشد. حتي گاها در معماري امروزي، آدم به نوعي افراط گري مي‌رسد، محدوديت بنا اي پنجره ها حذف گرديده و دنيايي بي غايت واضح پديد مي‌آيد. حتي نوروروشنايي، تحت عنوان مورد اي هيجان آفرين در معماري امروزي آيتم به كارگيري قرار ميگيرد. در معماري امروزي، نوروروشنايي طبيعي به طور بي واسطه و با اختصاص سطح متعددي از ديوار به بازشوهاي شيشه اي، به باطن سازه دعوت مي گردد.مطلوب ترين نورپردازي گوشه و كنار مي بايست به طوري باشد كه صفحه ها گوناگون، فروغ و روشنايي موردنياز گوشه و كنار را در موقعيت گوناگون تامين نمايند. نورپردازي قابليت و امكان تفكيك دور و بر را آماده مياورد. با به كارگيري از متمركز كردن روشنايي بر محيطي مختص در ساختمان به مضمون‌ متفاوتي دست خوا‌هيم يافت.
با اعتنا به كاربري دور و اطراف و معيار فروغ و روشنايي مايحتاج در دور و بر، از فروغ و روشنايي طبيعي و در غير اين رخ از روشنايي تصنعي، براي فروغ و روشنايي فضا متبوع به كار گيري ميگردد. فروغ هدايت گرديده، فضا را زيباتر، متانت بخش، متنوع و قابل به كارگيري مي‌كند. در معماري امروز، مبحث نورپردازي گوشه و كنار، بسيار داراي اهميت ميباشد، به دليل آن كه روشنايي امكان دگرگوني اساسي، اقتدار بيان و پويايي به فضاي پباده سازي گرديده معمار ميبخشد و با ورود به گوشه و كنار معاش انسان، بر كيفيت گوشه و كنار اثر مي‌گذارد. علاوه بر خاصيت اين چنيني نوروفروغ، نورپردازي نياز اساسي دور و بر به حساب آورده مي شود. سواي وجود فروغ و عدم بضاعت و توان مشاهده پيرامون، معماري و رفتار اثر، معنايي نخواهد داشت.
در ساختمان هاي مدرن، نورطبيعي ما يحتاج دور و بر داخلي سازه از ديوارها يا اين كه سقف تامين مي‌شود.VOID قابليت نوررساني طبقاتي از سقف را در ساختمان آماده مي‌آورد. پيشرفت تكنولوژي در طريق سود وري آدم نسبت به پيشين تاثير چنداني نداشته البته در معماري امروز، براي تامين نوروروشنايي موردنياز فضاي شب و … از روشنايي تصنعي و مصنوعي به كار گيري مي‌گردد. فروغ تصنعي (نوروفروغ تصنعي و مصنوعي)، دامنه ي بسيار گسترده اي دارااست. نوروروشنايي، در پباده سازي فضاي داخلي و فرنگي ساختمان و پباده سازي محوطه نقش آفرين ميباشد.
گونه هاي سيستم هاي نور تصنعي و مصنوعي
– سيستم نوروروشنايي همگاني– سيستم نوروفروغ موضعي– سيستم فروغ تركيبي
به حساب آوردن نور داخلي:
مسائلي كه در طرح نوروفروغ تصنعي و مصنوعي در لحاظ گرفته ميشوند:
الف-اصول اقتصاديب- اصول بهداشتيج-اصول زيباييد- تقاضاي صاحبكار
الف- اصول اقتصادي:در بازنگري اصول اقتصادي طرح نوروروشنايي، دسته چراغ و جور نور متبوع ميباشد. در سيستم هايي كه بيش تر به طرف سيستم بي واسطه فروغ و روشنايي رغبت دارا هستند، جنبه اقتصادي طولاني تر در حيث گرفته ميگردد و تعداد چراغ هاي كمتري درين سيرتكامل مورد ها لازم ميباشد. به‌اين جهت در حالتي‌كه قضيه را تنها از جنبه اقتصادي باز‌نگري نماييم، سيستم بي واسطه اقتصادي ترين گونه نوروروشنايي ميباشد.
درباره با گزينش گونه چراغ از حيث اقتصادي دو مدل هزينه آيتم اعتنا ميباشد :
۱- هزينه نخستين۲- هزينه محافظت و تعمير
مثلا هزينه نخستين چراغ هاي فلوئورسنت، از چراغ هاي حرفه اي طولاني تر ميباشد، در صورتيكه كه قدمت اين چراغ ها طولاني تر از حرفه اي ميباشد و حفظ آن‌ها هزينه كمتري دارااست. افزون بر آن فايده نوري چراغ فلوئور سنت در مقايسه با چراغ فن اي خيلي طولاني تر ميباشد.
ب- اصول بهداشتي:
يك طرح فروغ، زماني مقبول ميباشد كه اصول بهداشتي در زمينه ي آن رعايت گرديده باشد. در مرحله نخستين مي بايست نور و روشنايي ساخت گرديده يكنواخت باشد تا خيرگي براي ديده توليد نشود و از توليد سايه هاي مزاحم پرهيز شود. در مرحله بعدي مي بايست فروغ و روشنايي كافي بوده و تا حد قابليت و امكان به فروغ روز نزديك باشد.  در پباده سازي و احتساب نوروروشنايي بايد دو دليل اقتصادي و بهداشتي تواما در لحاظ گرفته شود.
ج-اصول زيبايي:
در رعايت اصول زيبايي مي بايست صورت چراغ و محل چراغ ها و چگونگي قرار دادن آنان و فواصل چراغ ها از يكديگر و نيز معماري محل متبوع قرا گيرد و هماهنگي لازم در ميان آن‌ها وجود داشته باشد. اين جنبه نيز با در لحاظ تصاحب كردن اصول اقتصادي و بهداشتي بايد سنجيده شود.
اشكال پباده سازي نور و روشنايي :
براي پباده سازي فروغ، با اعتنا به محل و انگيزه يكي‌از دو دسته نور و روشنايي ذيل را مي بايست گزينش نمود:
نور و روشنايي همگانينوروفروغ همگاني- موضعيدر نور و روشنايي همگاني، اطراف عمل به صورت يكنواخت پر‌نور گرديده و در آن سايه كمتر بوده، بهداشتي خيس ميباشد. مانند نور كلاس درس- اطاق نشيمندر حالي كه در نور و روشنايي همگاني – موضعي، سطح عمل نسبت به ساير گوشه و كنار از فروغ بيشتري شامل است.اين نور، اگرچه منجر خستگي ديده مي‌شود، اقتصادي خيس مي‌باشد. مانند فروغ كلاس ترسيم ،كارخانه تراشكاري ،سوله لباس دوزي و نظاير اينها.در احتساب نور داخلي فرايند زير مي بايست بترتيب رعايت گردد.
الف-گزينش شدت فروغ و روشناييب-گزينش مدل نور و روشنايي(همگاني يا اين كه همگاني-موضعي)ج- تعيين سيستم نوروروشناييد-تعيين جور چراغ ها و دسته حباب آنه-گزينش ضريب آلودگيو- انتخاب و به حساب آوردن ضريب دور و برز- مشخص و معلوم نمودن اوضاع و رنگ سقف و ديوارهاح-گزينش ضريب سود فروغط-به حساب آوردن جريان نوري كلي-گزينش مسافت حباب يا اين كه چراغ و تعداد چراغ هاك- گزينش و احتساب نوروروشنايي موضعي در رخ نياز
الف-گزينش شدت نوروروشنايي
ب-انتخاب دسته نور و روشنايي :در يك طرح نوروروشنايي، بايد گزينش گردد كه آيا صرفا يك نور و روشنايي همگاني مي بايست به فضا داده شود يا اين كه در كنار فروغ و روشنايي همگاني، نور و روشنايي موضعي نيز متبوع ميباشد. در طرح فروغ بايستي از تمام تجهيزات براي يكنواختي نوروروشنايي و سايه اندازي مطلوب به كار گرفت. نور و روشنايي همگاني دارنده يكنواختي بيشتري بوده ولي متضمن تحمل هزينه هاي بيشتري ميباشد . بايد در حيث گرفت كه نوروروشنايي موضعي فارغ از فروغ همگاني جايز وجود ندارد.
ج-تعيين سيستم نور و روشنايي:با اعتنا به جور فعاليت از ديد توجه مقدار در نور، سايه اندازي، طول نصب، طول دفتر، جنبه اقتصادي، جنبه بهداشتي و جنبه زيبايي بايستي سيستم فروغ ما يحتاج را گزينش نمود.
 د-گزينش گونه چراغ و مدل حباب آن:با اعتنا به بخش نور و روشنايي و در حيث تصاحب كردن محلي كه مي‌خواهيم پر‌نور نماييم و رعايت جنبه اقتصادي مي اقتدار چراغ و حباب آن را گزينش نمود.